13 nguyên tắc của Financial Times

1. Cố gắng đưa thông tin ai, cái gì, ở đâu, tại sao, khi nào, như thế nào, bao nhiêu ngay trong 3 đoạn đầu tiên của tin.

2. Dùng từ thật chuẩn xác và không dùng từ thừa. Viết các câu ngắn, từ ngắn, thay vì câu dài, từ dài. Hãy rút thông tin quan trọng nhất lên câu đầu tiên của tin trong vòng 14-20 chữ (không vượt quá 25 chữ). Hãy dùng thì chủ động thay vì dùng bị động.

3. Nên dùng dấu chấm hết câu nhiều hơn các loại dấu câu khác. Dùng liên từ một cách phù hợp ở các đầu đoạn.

4. Đoạn đầu tiên của tin không vượt quá 40 từ. Ý nghĩa của mỗi đoạn là ở nội dung bên trong đó, chứ không phải ở độ dài.

5. Hãy sử dụng ngôn ngữ hàng ngày (dễ hiểu), không phải ngôn ngữ của các chính trị gia, luật sư hay các nhà kinh tế học. Hãy giải thích một cách ngắn gọn và phù hợp những gì mà có thể độc giả không hiểu.

6. Không được để ý kiến cá nhân chi phối nội dung tin. Không được nói độc giả nên nghĩ gì và làm gì.

7. Cung cấp sớm trong tin về chức năng của (các) tổ chức mà bạn đang viết. Đây là việc của phóng viên, chứ không phải của biên tập viên.

8. Sử dụng càng ít từ mang tính trừu tượng càng tốt. Hãy sử dụng từ có ý nghĩa cụ thể, rõ ràng.

9. Sử dụng các câu trích, dẫn (quote) một cách chính xác, đặc biệt là ở tít của tin.

10. Hãy chú ý việc đang viết tin, bài cho trang báo nào. Các từ viết tắt có thể được chấp nhận đối với các trang tài chính hay thị trường. Các trang tin hay bài (features) thì cần có những giải thích rõ ràng hơn.

11. Đừng sử dụng từ ngữ mang tính chuyên môn trong tin, nó sẽ khiến độc giả mất tập trung và hầu hết những từ này là không cần thiết.

12. Gần một nửa độc giả của Thời báo Tài chính sống ở ngoài nước Anh. Vì vậy, tránh dùng các từ “chúng ta” hay “ở đây” khi nói về nước Anh. Tương tự như vậy, chú ý đến cách diễn đạt mùa hay múi giờ.

13. Luôn để ý đến khả năng bị kiện vì nội dung tin bài. Hãy chuyển tin bài cho luật sư nếu bạn nghĩ có nguy cơ bị kiện.

(Financial Times Style Guide)

NGUYỄN SƠN (sưu tầm)