Phóng viên có thể tìm ý tưởng bằng
cách thường xuyên liên lạc với các cơ quan thông tin của chính phủ hay các bộ
ngành. Một số cơ quan công bố lịch trình hoạt động trong ngày. Thông cáo báo
chí có thể là điểm khởi đầu để viết các tin hay. Mốt số tin do các tổ chức phi
chính phủ hay các tổ chức quốc tế như Liên Hiệp Quốc đưa ra, những thông cáo
khác do các doanh nghiệp, trường học, v.v. cung cấp. Các chính phủ và tổ chức
khác cũng thường xuyên gửi thông cáo, tài liệu và các bản báo cáo.
Các phóng viên giỏi biết tính trước.
Nên tìm hiểu thật kỹ càng để hiểu biết về các đề tài hay cơ cấu tổ chức mà bạn
viết bài. Cần phải tìm cách để biết sự kiện nào sẽ xảy ra tiếp theo. Hãy chuẩn
bị sẵn sàng các thông tin dữ liệu trước khi khi quốc hội thông qua một đạo luật
mới về đầu tư, hay khi ngân hàng trung ương loan báo cắt giảm lãi suất một lần
nữa.
Phóng viên cũng
có thể lấy ý tưởng bằng cách đọc các báo khác, nghe radio và xem truyền hình.
Hãy để ý đến các câu hỏi mà các phương tiện truyền thông khác chưa giải đáp. Hãy
tìm một khía cạnh mới cho câu chuyện.
Một số phóng viên đọc các tạp chí
định kỳ về kỹ thuật để tìm hiểu về các tiến triển trong lĩnh vực họ quan tâm để
viết tin. Một phóng viên viết về môi trường có thể đọc tờ Watershed, một tập
san chuyên về các vấn đề môi trường tại Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và
Việt Nam. Hãy tự trau dồi kiến thức càng nhiều càng tốt về các vấn đề mà phóng
viên đó phụ trách. Khi học đựơc điều gì mới, phóng viên cũng có thể chia sẻ với
độc giả.
Tại Campuchia, nhiều phóng viên đọc bản
tin hằng tháng của Quốc Vương Norodom Sihanouk. Trong bản tin, Quốc Vương cho
biết ý kiến của ngài về nhiều vấn đề, chẳng hạn như các phiên tòa xử Khmer đỏ
hay các vấn đề của nông dân nghèo. Các ý kiến này đôi khi là tài liệu tốt để
viết bài.
Phóng viên cũng có thể tìm đựơc ý
viết bài bằng cách nói chuyện với người khác - tại nhà, ngoài chợ hay trong các
buổi tiệc tùng. Người ta nói chuyện về những gì? Các ý kiến và những mối quan
tâm của họ có thể là nền tảng để viết bài. Bên cạnh đó, cũng có thể tìm ra câu
chuyện thông qua sự quan sát. Trên đường đi làm, phóng viên nên để ý xem có tòa
nhà nào mới, trông có vẻ hay hay, đang bắt đầu được xây. Hãy gọi điện thọai cho
cơ quan cấp giấy phép xây dựng của thành phố để hỏi thêm. Có thể chúng ta sẽ
biết được đó là một viện bảo tàng hay một rạp chiếu phim mới. Đó là chuyện mà
nhiều người trong thành phố muốn đọc.
Có nhiều nguồn tin, nhưng phải là
nguồn tin tốt:
Qua những người khác, phóng viên có
thể tìm ý để viết bài. Nhưng điều quan trọng là các nguồn tin đó phải tốt. Phải
chắc chắn là chúng ta có các nguồn tin chính xác và khách quan hoặc các tin
trung lập. Liệu những tin họ cung cấp cho bạn trước đây có đúng hay không?
Những người khác có tin tưởng vào các nguồn tin đó không? Liệu họ có ở vào địa
vị để biết về những điều họ nói đến không? Họ có lý do gì để nói dối bạn không?
Phóng viên cũng cần phải có các nguồn
tin chuyên môn về một số vấn đề nào đó, kể cả các chuyên gia kinh tế. Nếu viết
về một tin kinh tế mà không hiểu các từ chuyên môn, phóng viên có thể điện
thoại hỏi họ.
Để gây dựng các nguồn tin tốt, cần
phải nói chuyện với mọi người thường xuyên, bằng cách gặp trực tiếp hay qua
điện thọai. Khi họ đã biết bạn rồi, họ sẽ tin bạn. Và bạn cũng sẽ biết có tin
được họ hay không.
Một số phóng viên thường làm quen và
giao thiệp với các viên chức cấp trung tại các cơ quan họ quan tâm để viết bài.
Đây là những người thường nắm được những gì đang xảy ra. Các thư ký cũng có thể
là những nguồn tin tốt vì họ biết các viên chức làm gì. Họ cũng có thể dàn xếp
để bạn phỏng vấn các viên chức đó.
Phóng viên giỏi viết bài dựa vào tin
tức do nhiều nguồn tin cung cấp. Khi một nguồn tin cho biết một thông tin nào
đó, hãy kiểm tra lại với những nguồn tin khác để chắc chắn rằng tin đó đúng.
Hoặc phóng viên nên yêu cầu những nguồn tin khác nhận xét hay bình luận để có
thể viết bài một cách hoàn hảo hơn. Không nên chỉ trích riêng lời các viên chức
chính phủ. Hãy nói chuyện với các chuyên gia, chẳng hạn như với các nhân viên
thuộc các tổ chức phi chính phủ hay các giáo sư đại học. Hãy nói chuyện với
những người dân thường mà các sự kiện đó ảnh hưởng tới họ. Ngoài ra, cần thường
xuyên liên lạc với các nguồn tin riêng để biết những gì đang xảy ra.
Giữ một danh sách nguồn tin:
Lưu giữ một danh
sách các nguồn tin được sắp xếp gọn gàng nơi bàn giấy của bạn ở phòng tin là
điều hết sức quan trọng. Luôn luôn xin danh thiếp của người cung cấp tin cho
bạn. Xếp danh thiếp này vào một chiếc hộp trên bàn của bạn. Cùng lúc, bạn nên
giữ sẵn một cuốn niên giám điện thoại và các sổ ghi số điện thọai của chính
phủ, các doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ. Thường thường bạn phải gọi
điện ngay lập tức cho một người nào đó. Bạn không có đủ thì giờ để đi tìm tên
người đó ở những chỗ khác.
Một số những nguồn tin cho các phóng
viên:
- Thông cáo báo chí
- Các cơ quan chính phủ
- Cảnh sát và bệnh viện
- Các tổ chức quốc tế
- Các nhà ngoại giao
- Các tổ chức phi chính phủ.
- Các doanh nghiệp và hiệp hội ngành
nghề
- Trường học
- Thư thông tin, tạp chí, nhật báo,
Internet
- Các bản tin địa phương và quốc tế
trên TV, radio
- Người dân ngoài chợ
("Cẩm
nang viết tin" - Peter Eng và Jeff Hodson)
NGUYỄN SƠN (sưu tầm)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét