Vai gầy chở nắng

Tôi thích nhìn mẹ từ phía sau. Mái tóc dài được búi cẩn thận sau đầu tạo nét đẹp riêng của người phụ nữ Á Đông. Đôi tai vểnh nghênh nghênh, nép sau búi tóc.

Minh họa: Thái Sinh

Nhưng trên hết, tôi thích ngắm nhìn đôi vai gầy của mẹ. bờ vai nhỏ cho chúng tôi dựa vào mỗi lúc vui buồn. Bờ vai nhỏ gánh hết bao mùa nắng tảo tần nuôi chúng tôi lớn khôn. Mẹ tôi vai gầy chở nắng.

Miền Trung nhiều nắng nhiều gió. Mẹ tôi chỉ là nông dân làm ruộng như nhiều người khác ở dải đất nghèo mưa này. Nắng gió đã ăn sâu vào máu thịt của mẹ. Đôi lần trong giấc mơ, tôi bật khóc vì thương quá dáng mẹ gầy trên cánh đồng xác xơ rơm rạ. Mồ hôi mẹ ướt đẫm cả một khoảng trời chiều. Gió hanh hao làm chiếc nón trắng ngả màu bạc thếch. Nắng chảy tràn trên đôi bờ vai bé nhỏ của mẹ. Tôi khóc cho những điều thầm kín chẳng thể nói thành lời.

Mẹ tôi thường thức khuya. Ngày dãi nắng dầm mưa trên cánh đồng, tối mẹ mới có thời gian dọn dẹp nhà cửa, giặt giũ áo quần và làm những việc lặt vặt khác. Chưa bao giờ tôi thấy mẹ ngơi tay. Thỉnh thoảng mẹ ngồi vào bàn dạy chúng tôi làm văn. Mẹ tôi làm văn rất giỏi nhưng hoàn cảnh không cho bà học tiếp lên cao. Đơn giản vì nghèo. Chợt nhớ cô bạn lớp bên từng cười nhạo bởi ba mẹ tôi là nông dân: “Ai bảo học ngu thì làm ruộng”. Tôi nhìn vào sâu trong mắt mẹ. Mẹ tôi rất giỏi, mẹ rất dịu dàng, rất cần cù, mẹ là nông dân, nhiều người nữa cũng là nông dân, nhưng không phải ai làm ruộng cũng ngu. Tôi bật khóc. Khi bằng tuổi tôi, mẹ tôi cũng có một ước mơ. Mẹ nỗ lực cho ước mơ ấy và chiến tranh đã vùi dập cố gắng của mẹ, nhưng tôi tin chưa bao giờ ước mơ đó dừng lại cả. Một giấc mơ trong mắt mẹ, tôi đang cố gắng chạm vào ước mơ đó của mẹ, để một ngày nào đó khi đang gánh nắng trên vai, mẹ tôi sẽ mỉm cười vì con gái mẹ đã lớn khôn từ đôi vai gánh nắng ấy.

Tôi thích nghe mẹ đọc thơ. Lúc làm cỏ lạc, lúc vun khoai hay những khi xuống đồng gieo lúa, mẹ thường đọc thơ cho tôi nghe. Mẹ thuộc nhiều thơ, từ Truyện Kiều, truyện Lục Vân Tiên tới thơ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Tôi ngẩn ngơ theo giọng đọc trầm ấm của mẹ. Nhớ hoài những vần thơ của Hữu Loan trong Màu tím hoa sim:

Chiều hoang tím có chiều hoang biết

Chiều hoang tím tím thêm màu da diết...

Tôi lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ. Nắng gió miền Trung làm mẹ tôi cực khổ nhưng không ngăn cản được niềm tin yêu mẹ dành cho chúng tôi. Những đêm mẹ thức canh tôi ốm, những ngày mẹ tất tả vác cuốc ra đồng, nắng xác xơ, gió hanh hao, vai mẹ tôi gầy. Tôi thương biết mấy vai gầy mẹ tôi chở nắng...

                                                                                  TRẦN THỊ PHƯỢNG